Kategori: Kritik

Belçikalı gazeteci/yazar Thomas Moller Nielsen’ın ünlü Sloven Marksist sosyolog/filozof Slavoj Žižek ve İsrailli tarihçi/yazar Yuval Noah Harari’nin maskelerini düşüren makaleleri, şair/yazar Dolunay Aker’in derlemesi ve şair/çevirmen Burak Bayülgen’in çevirisiyle ilk kez Türkçeye kazandırıldı. Aleni Kitap’tan çıkan ‘Şarlatan (Žižek ve Harari)’ adlı dikkat çekici kitap, akademik camiada hayli ses getireceğe benziyor. Zira kitap, Žižek ve Harari’yi...

Virginia Woolf bir tutunamama varlığıydı. Protagonistleri (başkahramanları) gibi o da bu dünyayı bir kaybolmuşluk arazisi olarak algıladı. Woolf, bir topaç çılgınlığınca dönen zamanın girdaplarında kaybolan silüetimsi bir varlığı andırıyordu. Örneğin, “Yazılmamış Bir Roman” adlı kısa öyküsündeki Minnie Marsh, anlatıcının bir trende kazara karşılaştığı protagonistin adıydı. Sonunda tren durdu, Minnie Marsh aşağı inip, anlatıcının da varlığını...

“Görsel iletişim” beş duyunun kamusal ve mekânsal olan ikisi ile (işitmek ve görmek)[2] ideoloji ve gerçekliğin birbirleriyle olan üçlü karşıtlığı ve etkileşimi sürecinde yapılandırılır. [Görsel iletişim = (Görmek / İşitmek) + İdeoloji + Gerçeklik] Tarih boyunca merkezi ve kitlesel olarak üretilen görkemin (büyünün), gücün (korkunun) ve gizemin (arzunun) iletişimi olarak sürekli bir akış içindeki ideoloji[3]...

Sokaktaki insanın bedene/bedenine bakışı ile; sanatçının, bohemin, bipolar ya da şizofrenin bakışı farklıdır. İlk grup normal bir kabullenmeyle işer, dışkılar, sevişir. İkinci grup ise bu eylemler birer sorunsaldır. Salvador Dali’nin büyük masturbatör olması, Antonin Artaud’nun dışkısallık arayışı, Kathy Acker’ın sado-mazoşizmi ya da Junky yazar W. S. Burroughs’un bedeni et olarak ele alışı gibi. Sürrealistler bedeni...

1871’de Paris Komününün başarısızlığa uğraması, her geçen gün karmaşıklaşan toplumsal yapı, Marksist öğreti üzerinde düzenlemeler yapılmasını gerektirdi. Lenin, işçi sınıfının kendi başına devrim yapamayacağını, işçi sınıfına önderlik edecek devrimci bir partiye ihtiyaç olduğunu ileri sürdü. Ayrıca, Marx’ın öğretisini sanayileşmemiş olan ülkelerde de devrime olanak sağlayacak biçimde geliştirdi. yüzyıla gelindiğinde kapitalizm, emperyalizm aşamasına gelmişti. 1910’lu yıllardan...

Bir tiyatrocu, bir sahne gösteri sanatçısı hayal edin, ki bedeninin bütün hücreleriyle, eti kemiği ve sinirleriyle sizin karşınızda bir hayatı canlandırıyor olsun; eksiksiz, fazlası var… Hiç bilmediğiniz birisini size, sizin için anlatıyor. Shakespeare’ın ünlü metaforuyla, ¨İnsanı insana insanla insanca anlatmak¨ sanatı olan tiyatronun İstanbul’daki bir küçük oda tiyatrosu köşesinde, sahne emekçisi, yaratıcısı Hasan Demirci, bu...

Psikoloji kaynaklı romanları, sinemaları yıllardır büyük ilgiyle okuyoruz, izliyoruz. Bunlar arasında Dostoyevski’nin Budala’sı, Suç ve Ceza’sı, Nabokov’un  Lolita‘sı, John Fowles’ın Fransız Teğmenin Kadını filmi ön plana çıkan örnekler. Bu saydıklarım sinemaya da aktarılmış edebiyat örnekleri. Son yıllarda, freudyen özellikler taşıyan filmler arasında Stephen Poliakoff‘un Capturing Mary ya da David Lynch’in Mulholland Drive filmleri ise bilinçaltını...

Defne Ayas’ın danışma kurulunca en çok oy almasına rağmen Bienal küratörlüğüne seçilmemesi mevcut iktidara hoş görünmek amacıyla yapılsa da, Vasıf beyin uzun yıllardır inşa ettiği güç alanını yok sayan ve onu muhalefet konumuna sürükleyen bir tavırdı. Bu durum çoktandır sessiz olan bazı kuvvetlerin sahada ağırlığını koymasına yol açtı. Basına verilen ard arda demeçlerle İKSV’nin zaman...