Sevgili șehrim Antakya’dayım. Buraya varamadan önce Antakya’ya dair sadece iki görüntüyü belleğimde tutuyordum. İlki babamın mezarı, diğeri ise avludaki yenidünya ağacı.
Anadolu’da yaptırılan ilk cami olan ve bir hıristiyanın adını taşıyan Habib-i Neccar camii yıkılmıș.
Vaftiz edildiğim Rum Ortodoks kilisesi yıkılmıș. Vaftiz babam Simon amcanın depremde öldüğünü duydum. Hemencecik defnetmișler. Anlaşılan zamanın acelesi var, her acıma durağında duracak hali yok ya!
Türk katolik kilisesi yıkılmış. Cemaat dağıldıktan sonra aurası tılsımlı bir ruh devinirdi kilisenin malta taşlarıyla kaplı bahçesinde.
Sinagog yıkılmıș. Musevi cemaati başkanının ve eşinin cansız bedenlerini yıkıntıların altından İsrail’den gelen kurtarma ekipleri çıkardı.
Dünyanın en büyük mozaik müzesi olan Hatay Arkeoloji Müzesi kısmen hasar görmüş.
Ana yurda katılmadan önce kısa bir tarihçesi olan Hatay Cumhuriyeti’nin meclis binası yıkılmıș. Bina Antakya’nın sembolik binalarından biriydi.
Şehrin kültürel bir mozaik olduğunun kanıtlarından biri olan Antakya çarşısı yıkılmıș.
Anlayacağınız, kültür, tarih, gastronomi, çan, ezan ve hazzan, ahlâk, erdem, fazilet, can, canan, bebek, eşya, kedi, köpek ve bellek göçük altında.
Antakya’nın altın çağı çocukluğumdu. İyimserliğin uğradığı sarsıntıları çok güçlü hissettiğim yıllardı.
Antakyalı geçmişimi düz bir arazide akan, engebeli topraklarda seken, bazı bazı kopuklukları olan bir nehir gibi düşünüyorum. Şimdi geriye dönüp baktığımda, bu nehrin denize ulaşamayıp bir «ıssızlık» çölünde kaybolduğunu görüyorum.
Çok sevdiğim arkadaşlarımın olduğu Armutlu mahallesinin hâline baktıkça, kurumalarını yasaklamak istediğim iki gözyaşı damlası süzülüyor yanaklarımdan.
Boğulan biri yeniden denize atılmaz, derdi babaannem, meğer defalarca atılıyormuș…
Zararın eşiği aşılırsa, gürültüler duyulmaz, ölüler sayılmaz olurmuș. Șu anda Antakya’da olan şey bu. Acının ve zararın eşiği çoktan așıldı ve şehir hafızasını hızla kaybediyor.
Toplumu, birinin, üzerinde saray yapmayı tasarladığı, vıcık vıcık bir bataklık olarak düşünüyorum. Ve burada herkes bir aklanma telașında.
Topluma hafıza ve vicdan eğitimi verilmesi gerekiyor. Henüz larva halinde bulunan kolektif vicdanın olağanüstü bir kelebeğe dönüșmesini sağlamak için bence her şeyden önce insanların yaslarını adamakıllı tutmalarını sağlamak gerekiyor. Çünkü bizim gibi toplumlarda yas bile, doya doya ve gönül rahatlığıyla tutulamıyor.
Bırakın bu gece gözyaşlarınız aksın, yarın yeniden dövüşmeye başlarsınız.
İnanın, kendi üzüntüsü kadar insanı yenilgiye uğratan başka bir şey yoktur. Ancak, bir acı eğer göstermelik değilse ve güçlüyse, içimizi temizleyecek, bizleri daha iyi insan yapacaktır.
Dibini görmeden doruklara ulaşmaya izin vermeyen, bir kere doruklarına ulașmaya gör, seni Sisifos gibi aşağılayan, bin bir zorlukla dağın tepesine taşıdığın kayayı gerisin geriye aşağı yuvarlayan, absürt ile tıka basa dolu, acayip bir şey bu hayat.
Ama yine de bu şehirde hayatın sisifosvari diyalektiğine itiraz eden, insan yazgısına, öz kardeşin yazgısına yön veren, adı umut olan bir şey var.
Şehrimi terk etmeden önceki son gecede bir karabasanın içindeyim. Kalın sisleriyle örtülü bir günde çok işlek bir caddesinde karșıdan karşıya geçerken buluyorum kendimi. Ne yöne kaçsam, ileriye mi, yoksa geriye mi? Zamanım var mı, yok mu ?” diye düşünüyorum. Caddenin ortasında olduğum yerde kalakalmıșım. Sisin içinden, bana sadece bir adım uzaklıkta, bana doğru ekspres treni hızıyla yaklaşan soluk soluğa bir yılkı atının burnu beliriyor… Nabzım kulaklarımda zonklarken uyanıyorum. Gitme vakti geldi, diyorlar. Bizleri Mersin Rum Ortodoks kilisesinin misafirhanelerine nakledecekler. Boynunu kısmıș bir çocuğun bakışları zihnime mühürlenirken, utanıyorum kurtarılmıș olmaktan.
Mesih’in çarmıha gerilmeden önce, doksan yaşındaki bir kardinali kansız dudaklarından öperek onunla vedalașması gibi, ben de, 2300 yıllık çatlamış dudaklarından öperek vedalașıyorum șehrimden…
Bir sen kalıyorsun geriye, o şehri çağrıştıran bir tek sen…