Nazım Hikmet’in, 1 Mayıs şiiri ilk kez ortaya çıktı. TÜSTAV (Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı) arşivinde 1925 yılındaki belgeler arasında Nâzım Hikmet’in “İstanbul’da 1 Mayıs” şiiri ilk kez yayımlandı.

Yücel Demirel ve yetiştirdiği bir grup öğrencisi TÜSTAV Komintern Arşivi’ndeki Eski Türkçe belgelerin transliterasyonunu 20 yıldır sürdürüyor.

Bu çalışmalarla Türkiye’de işçi ve komünist hareketin tarihine ilişkin birçok bilgi ve belge de gün yüzüne çıktı, kitaplaştı.

Bu çalışmaları Yücel Demirel ile birlikte bu kez Yapı Kredi Yayınları’nda Nâzım Hikmet’in eserlerinin karşılaştırmalı ve notlu bir çalışma çerçevesinde yürüten Banu İşlet, TÜSTAV Komintern Arşivi’nde 1925 belgeleri arasında tasnif edilmiş, CD No: 27, Klasör No: 27_36, Belge No: 637-638’de yer alan Nâzım Hikmet’in “İstanbul’da 1 Mayıs” şiirini bularak transliterasyonunu yaptı.

İstanbul’da 1 Mayıs

Kıpkızıl, kan kırmızı bayraklarımızın alevinden

Sarı korsan bir balon gibi soldu güneş.

Ciğerlerimizde şişen türküler ateş!

Kol kola

Düştük yola

Yedikule’den amele evleri Sirkeci’ye dayandı,

Karagümrük kırmızıya boyandı.

Kasımpaşa tersaneyi yüklendi sırtına,

Geçtik köprüden

Geliyoruz:

Yol ver bize Cadde-i Kebir!

Kaldırımları söken topuklarımızla

Tokatlıyan’da göbekli mebusları tokatladık.

Osmanbey’in ensesine atladık!

Zifosladık Şişli’nin kadife mantosunu!

Bugün toz kondurmuyoruz keyfimize!

Bugün “Mayıs Bir”!

Bir Mayıs’ta İstanbul

Bizim olmuş gibidir!

* *

Hürriyet-i Ebediye tepesinde taş kesilen

Mahmut Şevket’in iskeleti!

Seni oraya diken sınıf

Zırnık kadar bile vermedi bize hürriyeti;

Yıkıl karşımızdan!

Yangınları haykıran Yangın Kulesi tepeden bakma bize

Bir gün elbet

Seni borazan yapacağız kendimize,

İstanbul’un ağzı

Haykıracak kızıl inkılâbımızı!

Nun [Nâzım] Ha [Hikmet]