Kategori: Kritik

Şehbenderzâde Filibeli Ahmet Hilmi, 1910 yılında yazdığı Amak-ı Hayal (Hayal Pınarları) isimli eseriyle Türk edebiyatındaki modern dönemin başlangıcında önemli bir yere sahip. Roman, varoluş konusunda ciddi problemleri ve anlam arayışı olan başkahraman Râci’nin, varoluş sancısını tasavvuf felsefesi ve hatta daha genel manada Doğu mistisizmi ile çözümünü konu ediyor. Râci varoluşuna ilişkin derin sancılar çekip, bu...

Uluslararası Öğrenci Birliği’nin (UÖB) 18-27 Ağustos 1962 tarihleri arasında Leningrad’da toplanan VII. Kongresinin sonuç bildirgesiyle ilgili Komsomolskaya Pravda’da yayınlanan haberde şu satırları okuruz: “Doksan ülkenin ulusal öğrenci birliklerinin temsilcilerinin açıklamasında şöyle denildi: … Milyonlarca insan hâlâ sömürge boyunduruğu altında; hastalıklardan, sefaletten ve cehaletten ölüp gidiyor. Bütün bunlar, barışın korunması mücadelesinin, evrensel ve tam bir silahsızlanma...

Yüz yılı epeyce aşan bir süre önce Karl May, Alman kahraman Kara Ben Nemsi’nin hikayesini anlattığı çok satan kitabı Through Wild Kurdistan’ı (Vahşi Kürdistan İçlerinde) yazmıştı. Çok ilgi gören kitap, Orta Avrupa’daki Kürdistan algısının kaynağını oluşturdu: acımasız kabilelerin savaş alanı, naif bir dürüstlük ve adalet duygusu ama bunlarla beraber batıl inanç, ihanet ve sürekli acımasız savaş...

Kadın duyarlığı, dişil dil söz konusu olduğunda 1980 öncesi çok şey söyleyemiyoruz. 80 öncesi ve 90’lı yılların başına kadar kadın şairlerimiz tek tek yer edinirlerdi edebiyat ve şiir dünyamızda.  Gülten Akın, Sennur Sezer, Nilgün Marmara, Lale Müldür, Gülseli İnal, Oya Uysal, Leyla Şahin, Arife Kalender, Neşe Yaşın, Birhan Keskin, Bejan Matur, Didem Madak… Kadın şiirinden...

  Bilgesu Erenus’u severim. Yakın geçmişte birlikte bazı eylemlerimiz ve birlikteliklerimiz oldu. Eserlerini de beğenirim. Geçen yılın (2017) mayıs ayı sonlarında H2O Yayınevi’nin bir iletisi ulaştı. “Bilgesu Erenus’un Yaftalı Tabut adlı iki perdelik Kent Seyirlik Oyunu” çıkmak üzereydi. Hele oyunun konusunun Türkiye Tarihî Komünist Hareketi’nin seçkin kuram ve eylem insanlarından Fatma Nudiye Hanım olduğunu öğrenince...

“… Kant sıradan insanı aptallaştıracak bir yolda sıradan insanın haklı olduğunu tanıtlamayı istedi.” F. Nietzche “Şehre yeni bir arşivci atandı… Yeni arşivci bundan böyle sözcelerden başka bir şeyi dikkate almayacağını ilan eder.” G. Deleuze Elimizdeki metin Kant ve Foucault’nun bilgi ve bilgiyi mümkün hale getiren koşulları sorgulamak niyetiyle kaleme alındı; başka bir deyişle mümkünat sorgulamasıdır....

Yaygın kanı, firavunların hep erkek olduğu yönünde. Oysa, kadın firavunlar da vardı. Mısır hanedanlığının ilk dönemlerinde en az 5 kadın firavun vardı. Sonraki dönemlerdeki kadın yöneticiler artık ‘firavun’ olarak değil ‘kraliçe’ olarak adlandırılır. Bunların sayısı 15 civarında. Kadın firavunlar, sırasıyla, Herodot tarihinde geçen Nitocris (yönetiminin sonu İ.Ö. 2181), Sobekneferu (ölümü İ.Ö. 1802), Hatshepsut (İ.Ö. 1507-1458),...

Paul bacağından vurulan arkadaşını sırtına alıyor. Onu acele revire ulaştırmalı. Kat’ın yarası ölümcül değil ama belli de olmaz, çok kan kaybediyor. Cephede yürümek zaten zor, bir de böyle sırtında ağır bir yük taşımak Paul’ü nefes nefese bırakıyor. Bazen çok yakınından geçen bir merminin ıslık sesini duyuyor. Bu sesleri duymak artık Paul’un sinirlerini bozmuyor, tersine, bir...

Balaban’ın geçenlerde ”Nâzım Hikmet” konulu bir kitabı daha yayımlandı: İbrahim Balaban, Nâzım Hikmet ve Biz, Milliyet Yayınları, Mayıs 1998, 278 sayfa Balaban’ın 1968 yılında çıkan “Şair Baba ve Damdakiler”inden az çok tanıdığımız insanların, zamanların, mekânların, atmosferin daha bir ayrıntılandırılıp açıldığı kitabı şöyle sunuyor yazarı: “Taşı taş üstüne koyup, duvar duvar içinde dam yapanların, demiri halka...

Yönetmen Yasujirō Ozu’nun, 2. Emperyalist Paylaşım Savaşı’nın ardından, yaşlı bir çiftin çocuklarını görmek üzere yaptığı seyahate odaklandığı Tokyo Story filmi, modernleşme eğilimlerin politik olarak güç kazandığı; fakat toplumsal düzlemine aynı biçimde yansımayan bir ülkenin sancılarını içermesi bakımından oldukça önemli. Filmde, babalar ve oğullar arasında fazlaca açılmış bir mesafe oluğu göze çarpıyor. Tokyo Story; taşrada, erdemli...